Confrontatie bij Ajax: Vertrekseis Stuit op Keiharde Weerstand
In wat zich inmiddels heeft ontwikkeld tot een van de meest gespannen interne conflicten bij Ajax in de afgelopen jaren, is de poging van de club om Chuba Akpom deze zomer van de hand te doen veranderd in een regelrechte impasse. De speler weigert onder druk te vertrekken of toe te geven aan de financiële en strategische belangen van de club. Waar Ajax had gehoopt op een stille en snelle afscheidsdeal, is het nu geconfronteerd met een vastberaden weigering van een speler die ervan overtuigd is dat hij het recht heeft om zelf de voorwaarden van een eventuele transfer te bepalen — als die er al komt. Het gevolg is een beschadigde relatie tussen speler en club, die zich inmiddels achter gesloten deuren op De Toekomst voltrekt: met trainingsrestricties, gemiste handdrukken, ijzige stiltes en een onzekere toekomst.
Chuba Akpom, de 28-jarige spits die in de zomer van 2023 voor een bedrag van naar verluidt €12,3 miljoen overkwam van Middlesbrough, heeft de Ajax-directie ondubbelzinnig laten weten dat hij zich niet laat wegsturen tenzij een transfer aansluit bij zijn professionele ambities en persoonlijke waarden. Ondanks de wens van Ajax om kosten te besparen en ruimte te creëren voor nieuwe aanwinsten, houdt Akpom voet bij stuk — een houding die sommigen binnen de club verrast heeft, maar ook stille bewondering oproept. Zijn opstelling komt niet voort uit rebellie, maar uit principe. Akpom heeft niet geweigerd te trainen. Hij heeft geen clubregels overtreden. Hij zoekt de media niet op. Integendeel: hij komt zijn contractuele verplichtingen na, blijft professioneel en weigert simpelweg zich te laten wegzetten op een manier die hij niet terecht vindt.
Op papier is de reden van Ajax om van Akpom af te willen begrijpelijk. De club verkeert in financieel zwaar weer na een turbulent seizoen waarin het buiten de top drie eindigde in de Eredivisie, een chaotische Europese campagne doormaakte en een flinke reorganisatie onderging. Trainer John Heitinga wil bouwen aan een slanker, jonger en tactisch flexibeler elftal. Dat betekent dat spelers die niet in zijn plannen passen plaats moeten maken — en Akpom, ondanks een nette score van 15 doelpunten in zijn debuutseizoen, behoort tot die groep.
Maar de methode van Ajax heeft veel wenkbrauwen doen fronsen en kritiek uitgelokt. Op 30 juni kregen Akpom en zes andere spelers via een WhatsApp-bericht van technisch directeur Alex Kroes te horen dat zij niet langer tot de plannen van de club behoorden. Het bericht kwam zonder waarschuwing, uitleg of dialoog. Enkel de mededeling dat ze voortaan buiten de eerste selectie vielen, moesten trainen in een aparte groep, en geen toegang meer zouden krijgen tot bepaalde faciliteiten. Deze abruptheid en kilte leidde direct tot ophef. De spelersvakbond VVCS noemde het optreden “onacceptabel” en sprak van schendingen van arbeidsrechtelijke normen en fatsoen.
De gevolgen waren dan ook heftig. Akpom kreeg geen toegang meer tot het hoofdveld tijdens reguliere trainingsuren. Hij moest, samen met enkele andere afgeschreven spelers, pas trainen nadat de eerste selectie klaar was. Zijn parkeerpas werd ingetrokken. Het gebruik van de gym werd beperkt. Slechts één fysiotherapeut werd toegewezen aan alle ‘ongewenste’ spelers. Ze werden behandeld als buitenstaanders — als spoken in hun eigen club. Zulke marginalisatietactieken worden vaker gebruikt om spelers te dwingen tot transfers die ze anders zouden weigeren. Maar in het geval van Akpom werken ze averechts. In plaats van toe te geven, blijft hij kalm en standvastig. Hij traint, blijft fit, en wacht geduldig op een passend aanbod.
Volgens bronnen heeft Ajax al geprobeerd een transfer te regelen. De Turkse club Samsunspor bracht een bod uit, en ook een club uit Saudi-Arabië toonde belangstelling. Maar Akpom wees beide voorstellen af. Waarom? Ze sloten niet aan bij zijn professionele en persoonlijke doelstellingen. Voor hem draait het niet alleen om geld. Het gaat om zijn carrièrepad, zichtbaarheid, en relevantie. Na zijn wederopstanding bij Middlesbrough, waar hij indruk maakte en zijn reputatie herstelde, weigert hij nu alles te laten vallen voor een snelle deal in een competitie die hem niets brengt.
Ajax zit daardoor gevangen in een zelfgecreëerde paradox. De club wil het salarishuis verlagen en de selectie hervormen, maar verwacht tegelijkertijd dat spelers zonder protest instemmen met hun vertrek. In het geval van Akpom hebben ze zijn vastberadenheid en intelligentie onderschat. Hij is geen doorsnee speler die koste wat kost aan zijn contract klampt. Hij is ervaren, weloverwogen, en weet wat hij waard is. Hij beseft dat als hij wacht, de juiste kans vanzelf komt. Tot die tijd komt hij gewoon opdagen, zoals het hoort. Dat maakt de situatie voor Ajax aanzienlijk complexer. Ze kunnen proberen zijn contract af te kopen, maar dat kost geld — iets wat men juist probeert te vermijden. Ze kunnen hopen op een laat bod van een club die Akpom wél aanspreekt. Of ze kunnen genoodzaakt zijn hem opnieuw te integreren in een selectie die al is gevormd zonder hem.
John Heitinga heeft zich tot nu toe niet publiekelijk uitgelaten over de zaak. Achter de schermen zou hij Akpom respecteren vanwege zijn professionaliteit, ook al past de spits niet in zijn tactische toekomstbeeld. Heitinga heeft intern aangegeven te mikken op een ploeg die energiek, veelzijdig en tactisch scherp is, passend bij zijn pressingfilosofie. Akpom is een klassieke spits die het best tot zijn recht komt in een meer gestructureerde aanval — een mismatch met het gewenste profiel. Toch is er geen enkel teken dat Akpom onwillig of lastig is. Zijn uitsluiting is een besluit van bovenaf, ingegeven door cijfers en beleid, niet door gedrag of prestaties.
Ondertussen is de sfeer op De Toekomst surrealistisch. Terwijl de eerste selectie zich voorbereidt op het nieuwe seizoen met frisse moed, loopt er elders op het complex een groep afgedankte profs hun rondes — Akpom voorop. Sommigen zijn al mentaal vertrokken. Anderen zoeken via hun zaakwaarnemers naar een uitweg. Akpom lijkt juist gefocust. Hij verschijnt elke dag, traint, werkt aan zijn conditie. Een stille vorm van verzet — waardig, vastberaden en niet te negeren.
Onder de supporters is de mening verdeeld. Sommigen hebben begrip voor Akpom, en vinden dat hij onnodig hard en respectloos wordt behandeld. Ze wijzen erop dat hij, ondanks de chaos en trainerswissels, toch zijn doelpunten maakte en nooit publiekelijk klaagde. Anderen menen dat voetbal keihard is en Ajax moet doen wat nodig is om vooruit te komen — ook als dat betekent dat spelers op wrange wijze moeten vertrekken. Maar zelfs binnen die laatste groep heerst ongemak over de manier waarop dit gecommuniceerd is. Een WhatsApp-bericht? Voor een speler die je ruim €12 miljoen kostte? Voor velen voelt het als een breuk met de Ajax-cultuur — een teken dat het menselijke aspect van de club plaatsmaakt voor zakelijke kilte.
Akpom houdt echter voet bij stuk. Hij laat zich niet dwingen tot een transfer waar hij niet achter staat. Hij neemt geen genoegen met minder om Ajax’ boekhouding te ontlasten. En hij laat zich niet tot zwijgen brengen. Of er nu voor het einde van de transferperiode een oplossing komt of niet, één ding heeft hij al bereikt: hij heeft aangetoond dat in een voetbalwereld gedomineerd door spreadsheets en bestuurskamers, een speler met principes, een contract en geduld nog altijd macht kan hebben.
Terwijl de tijd doortikt, stijgt de druk bij Ajax om tot een oplossing te komen. De speler wijkt niet. De club wijkt niet. En toch kan in voetbal alles ineens kantelen. Een blessure elders, een trainer die vertrekt, een plotselinge bieding — het kan de situatie ineens veranderen. Maar tot die dag blijft het zoals het nu is: een patstelling tussen een club die verder wil, en een speler die weigert aan de kant gezet te worden.
Voor Ajax is het een les in respect, strategie en nederigheid. Voor Akpom is het een persoonlijk statement dat de carrière van een voetballer niet bepaald mag worden door gemak of Excel-tabellen. En voor de rest van de voetbalwereld is het een herinnering dat achter elke transferkop een mens schuilt — met trots, ambitie en het recht om zelf te bepalen wanneer, en of, het volgende hoofdstuk begint.
