Geen Kans Tegen Mourinho – Ajax-legende Reageert op Pijnlijke Europese Exit van Van Persie
De zwoele avondlucht in Istanboel droeg een spanning met zich mee die je met een mes kon snijden. Feyenoord, de trots van Rotterdam, was afgereisd naar het Şükrü Saracoğlu Stadion in de wetenschap dat hun Europese lot aan een zijden draadje hing. De tribunes vormden een muur van geel en marineblauw, een zee van Fenerbahçe-supporters waarvan de gezangen aanzwollen als golven, iedere brul weerkaatsend in de nachtelijke lucht. Dit was meer dan zomaar een kwalificatiewedstrijd voor de Champions League. Dit was een test van lef, van strategie, van wie het duel naar zijn hand kon zetten onder het felste schijnwerperslicht.
Toch ging het na afloop van de avond niet over de spelers die zich het vuur uit de sloffen hadden gelopen, noch over de vele doelpunten die waren gevallen. De gesprekken gingen over de dug-outs – over het tactische duel tussen de onervaren Nederlandse coach Robin van Persie en de doorgewinterde meester van het Europese strijdtoneel, José Mourinho. Na een zware 5–2 nederlaag vatte een Ajax-legende het bij de Nederlandse media kernachtig samen, met de onverbloemde eerlijkheid die alleen een veteraan zich kan permitteren: “Mourinho heeft hem afgetroefd. Hij had geen schijn van kans. Dat zeg ik niet om gemeen te doen. Het is gewoon de waarheid van wat er vanavond is gebeurd.”
Die woorden weerspiegelden het gevoel van veel neutrale kijkers en critici. Feyenoord begon de wedstrijd vol optimisme na een sterke eerste wedstrijd, maar in de vijandige omgeving van Istanboel was optimisme alleen nooit genoeg. Dit was een schaakspel, en Mourinho had een volledig boekwerk aan valstrikken, afleidingsmanoeuvres en psychologische trucs meegenomen, waardoor het strijdplan van Feyenoord bijna naïef oogde.
Vanaf het eerste fluitsignaal waren de signalen zichtbaar. Van Persie, trouw aan zijn aanvallende filosofie, koos voor een gedurfde 4-3-3-formatie. Zijn geloof in aanvallend voetbal, opkomende backs en snelle combinaties had hem in de Eredivisie veel succes gebracht. Maar in Europa, en zeker tegen Mourinho, kan lef zonder voorzichtigheid fataal zijn. De Portugese tacticus had zijn huiswerk gedaan. Hij wist dat Feyenoord zijn backs graag hoog opstuurde. Hij wist dat hun middenvelders uit positie gelokt konden worden door slimme pressingvallen. En hij wist, misschien nog belangrijker, dat Feyenoord niet gekomen was om in te houden, maar om te winnen.
Na slechts 14 minuten begon het plan uiteen te vallen. Een verkeerde pass op het middenveld, een snelle diagonale bal en een genadeloze voorzet zorgden voor de openingstreffer van Fenerbahçe. Het stadion ontplofte en het zelfvertrouwen van Feyenoord wankelde zichtbaar. “Dat is wat Mourinho doet,” legde de Ajax-legende uit op tv na de wedstrijd. “Hij laat je denken dat je veilig bent, dat jij de bal hebt, dat jij de wedstrijd bepaalt – en dan, met één zet, keert hij het spel volledig in zijn voordeel.”
Voor het halfuur stond het al 2–0. Beide doelpunten kwamen uit vergelijkbare situaties – snelle omschakelingen die de ruimtes blootlegden die de aanvallende backs achterlieten. Van Persie bleef zijn ploeg aansporen om vooruit te spelen, hopend dat één doelpunt de wedstrijd kon kantelen. Maar Mourinho leeft juist voor zulke momenten. Hij liet Feyenoord komen, absorbeerde de druk met kalmte, en sloeg dan genadeloos toe. De derde goal, vlak voor rust, was niet alleen een extra treffer op het scorebord – het was een psychologische dolksteek.
In de rust probeerde Van Persie het tij te keren door een extra middenvelder in te brengen om de gaten te dichten, maar het voelde als het plakken van een pleister op een lekkende boot midden in een storm. Fenerbahçe rook bloed, en Mourinho koos er niet voor om in te zakken, maar juist om nog hoger druk te zetten en fouten te forceren. Toen Feyenoord bij 3–1 even hoop kreeg, sloeg Fenerbahçe direct terug. Elke keer dat de Rotterdammers een sprankje hoop voelden, trok Mourinho het genadeloos weg.
De analyse van de Ajax-legende was scherp: “Dit was een les voor Robin. In de Eredivisie kan hij zijn spel spelen, de bal hebben en de meeste duels winnen. Maar in Europa, tegen de grote tactici, moet je je aanpassen. Je moet soms offers brengen op wat je gelooft om te overleven. Vanavond deed hij dat niet – en Mourinho strafte hem af.”
Toen de vijfde goal viel, was het duel uitgegroeid tot een demonstratie van alles waar Mourinho om bekendstaat – berekende agressie, foutloze omschakelingen en een ongeëvenaarde precisie in het ontregelen van de tegenstander. Voor Van Persie was dit een avond die nog lang zal blijven steken. Niet alleen omdat Feyenoords Champions League-droom in duigen viel, maar ook door de manier waarop dat gebeurde.
De gevolgen waren direct voelbaar. Feyenoord degradeert naar de Europa League, een competitie met minder prijzengeld en minder prestige. De Europese ambities zijn geslonken voordat ze goed en wel begonnen waren. Voor Van Persie wordt de kritiek luider, niet zozeer van mensen die hem nu al afschrijven, maar van degenen die dit zien als een harde wake-up call – een moment dat zijn ontwikkeling als coach zal bepalen.
Mourinho vierde nauwelijks op de zijlijn. Zijn voldoening kwam niet van de score, maar van de perfecte uitvoering van zijn plan. In zijn interview na afloop sprak hij over “respect voor Feyenoords kwaliteiten”, maar voegde hij er met een veelbetekenende glimlach aan toe dat zijn team “precies wist waar het pijn kon doen.” Die precisie is zijn handelsmerk.
De laatste woorden van de Ajax-legende waren tegelijk kritisch en bemoedigend: “Elke jonge coach heeft avonden als deze. Avonden waarop niets werkt, waarop je ideeën tegen je gebruikt worden. De groten leren hiervan. De rest verdwijnt. Robin heeft de potentie, maar nu zullen we zien hoe hij reageert. Want vanavond had hij geen kans tegen Mourinho – en dat is niets om je voor te schamen, zolang je ervan leert.”
Voor de Feyenoord-supporters zal de terugreis uit Istanboel zwaar zijn. De dromen van Champions League-avonden in De Kuip moeten in de ijskast. Voor Van Persie staat de les in steen gebeiteld: in Europa zijn talent en geloof niet genoeg – je moet ook de strijd van de geesten winnen. En tegen José Mourinho is de foutmarge vrijwel nul.
Dit was niet zomaar een nederlaag; het was een voetbalopleiding. En hoe pijnlijk ook, het zou wel eens het moment kunnen zijn dat Van Persie vormt tot de coach die ooit de rollen kan omdraaien tegen de tactische grootmeesters die hem nu aftroeven. Maar voor deze avond, in de geladen lucht van Istanboel, viel er niet te ontkomen aan de waarheid: Mourinho had hem vanaf het eerste tot het laatste fluitsignaal overklast, en Feyenoords Europese avontuur eindigde nog voordat het echt was begonnen.
